بررسی رابطه بین نوبت‌کاری و شاخص توده بدنی کارکنان پتروشیمی به کمک مدل منحنی رشد پنهان

نویسندگان

1 گروه آمار زیستی، دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

2 طب کار، رییس مرکز پژوهش سلامت کار بهداشت و درمان صنعت نفت ماهشهر

3 گروه آمار زیستی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

مقدمه و هدف: امروزه چاقی به‌عنوان معضلی بهداشتی تلقی‌‌می‌شود که خطر ابتلا به برخی از بیماری‌ها را افزایش‌می‌دهد؛ ازاین‌رو، شناسایی عواملی که در بروز چاقی تأثیرگذارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از محققان بر این عقیده‌اند که نوبت‌کاری به‌عنوان یک عامل خطر در افزایش وزن افراد جامعه نقش‌دارد. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه نوبت‌کاری با شاخص توده بدنی در کارکنان پتروشیمی بود.

مواد و روش‌ها: این مطالعه، روی 3801 از کارکنان شاغل در صنعت پتروشیمی که در طول سال‌های 1386 تا 1389، دارای شیفت کاری ثابت بودند، انجام‌شد؛ این افراد، سالیانه طبق برنامه‌ریزی منظم به مرکز طب‌ کار مراجعه‌کرده‌اند و پرستاری آموزش‌دیده، قد و وزن آنها را به‌عنوان قسمتی از فرایند معاینات ادواری اندازه‌گیری‌کرده‌است؛ در این پژوهش از مدل منحنی رشد پنهان که یکی از روش‌های تحلیل داده‌های طولی است، برای بررسی رابطه نوبت‌‌کاری با شاخص توده بدنی استفاده‌شد.

نتایج: یافته‌ها نشان‌دادند که شاخص توده بدنی تمامی کارکنان به‌طور معنی‌دار و با متوسط شیب 24/0 در هر سال افزایش‌داشته‌است (001/0p < )؛ همچنین، متوسط روند تغییرات BMI در هر سال در کارکنان نوبت‌‌کار، به‌طور متوسط 122/0، بیشتر از روزکارها بوده‌است (001/0p < ).

نتیجه‌گیری: در این مطالعه، بین نوبت‌کاری و شاخص توده بدنی، رابطه‌ای معنی‌دار مشاهده‌شد؛ مطالعاتی بیشتر برای بررسی علل این ارتباط و ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از افزایش BMI، ضروری‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of the relationship between shift work and body mass index in petrochemical staff using latent growth curve model

چکیده [English]

Background and Objective: Nowadays, obesity is considered as one of the health problems that increasess the risk of some diseases. So, identifying the effective factors on obesity is of great importance. Some researchers believe that shift work is one of the indicators for increasing the risk of obesity in society. This study aimed to investigate the relationship between the shift work and body mass index (BMI) in petrochemical staff.

Materials and Methods: This study was performed on 3801 petrochemical staff who had fixed shift work during 2008-2011. These staff were referred to the occupational medicine center annually and their weight and height measured by trained nurses as a part of their periodical examinations. In this research, the latent growth curve model was used as one of analytical method for longitudinal data in order to assess the relationship between shift work and body mass index.

Results: Our findings showed that body mass index of all personnel significantly increases with the mean slope of 0.24 (p < 0.001). Also, the average annual trend of BMI in shift workers was about 0.122 higher than day workers (p < 0.001).

Conclusion: This study showed a significant relationship between shift work and BMI. More researches are needed for investigating the causes of this relationship and presenting strategies to prevent rising in BMI.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Latent growth curve model
  • Body mass index
  • Shift work
  • Longitudinal data