بررسی عوامل مرتبط با رفتار پیشگیری از هپاتیتB در دختران دبیرستانی با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی

نویسندگان

1 دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

2 گروه بهداشت عمومی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

3 گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

4 دانشگاه آزاد اسلامی واحد لنجان

5 دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اراک

چکیده

 مقدمه و هدف:­ پیشگیری از هپاتیت
B در زنان جوان
اهمیت بالایی دارد، زیرا بیماری از مادر به نوزاد منتقل­می­شود. مطالعه حاضر با
هدف تعیین عوامل مرتبط با رفتارهای پیشگیری از هپاتیتB در ­دختران دبیرستانی­ شهر
اراک در سال تحصیلی 1385-1384 انجام­شده­است.   مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی-تحلیلی به ­روش مقطعی ­در­5­ دبیرستان
دخترانه شهر اراک انجام­شد. درمجموع، 590 دانش­آموز­ پایه اول و دوم موافق شرکت در­
مطالعه، به­صورت خوشه­ای به مطالعه وارد شدند و هیچ یک از مطالعه خارج نشدند. داده­ها
با پرسش­نامه­ای شامل سازه­های شدت درک­شده (15 گزینه)، حساسیت درک­شده (8 گزینه)،
موانع و منافع درک­شده (7 گزینه)، قصد رفتاری (10 گزینه)، خودکارآمدی (2 گزینه)
جمع‌آوری­شد.   نتایج:  میانگین سنی دانش­آموزان مورد
مطالعه 72/0 ± 27/16بود. تنها  6/0 درصد دانش­آموزان سه نوبت واکسن
هپاتیتB
را دریافت­کرده و بیش از یک­چهارم آنها (1/28 درصد)، پیش­تر در هنگام مراجعه به آرایشگاه
هیچ­گاه از وسایل شخصی استفاده­نکرده­بودند. سازه‌های موانع درک­شده (001/0= P < /span>)، حساسیت درک­شده (022/0= P < /span>) و خودکارآمدی، (001/0=
P < /span>) با رفتار
پیشگیری از هپاتیت B ارتباط دارند. موانع درک­شده (60/0±76/3) بیشترین و خودکارآمدی (87/0± 13/2) کمترین نمره را به خود اختصاص­داده­اند.     نتیجه‌گیری: با توجه به پایین­بودن رفتارهای پیشگیری­کننده از هپاتیتB و اینکه رفتارهای
پیشگیری با سازه‌های موانع درک­شده، حساسیت درک و خودکارآمدی مرتبط هستند، برای
بهبود این وضعیت بایستی دختران نوجوان را نسبت­به موانع واقعی پیشگیری از این
بیماری واقف­کرد و با روش‌های مناسب زمینه را برای درک حساسیت نسبت­به بیماری و
نیز ارتقای خودکارآمدی آنها فراهم­کرد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors associated with preventive behaviors of hepatitis B among high school girls using the health belief model

نویسندگان [English]

  • Rezvan Yazdani 1
  • Fereshteh Zamani-Alavijeh 2
  • Mitra Kheiriat 3
  • Amir Shafiee 4
  • Mohammad Arjmandzadegan 5
چکیده [English]

 Background and
Objective: Hepatitis
B prevention is­ a very important issue in the young women, since it can
transfer from mother to infant. This study was aimed to determine factors
associated with preventive behaviors of hepatitis B among the high school girls
during the academic year 2005-2006 in the Arak, Iran.   Materials and Methods: This
cross-sectional study was performed in five high schools in the Arak city. A
total of 590 students from the first and second grades, who agreed to take part
in the study, enrolled using a cluster sampling method. The data were collected
by a questionnaire, including constructs of perceived severity (15 items),
perceived susceptibility (eight items), perceived barriers and benefits (seven
items), behavioral intention
(10 items), and self-efficiency (two items).   Results: The
results showed that the mean age of students was 16.27 ± 0.72 years. Only 5.4%
of students had received the hepatitis B vaccination in three intervals and
more than one quarter (28.1%) of them were never used their personal equipment
when they have gone to the barber salon. The constructs of perceived barriers
(p=0.001), perceived susceptibility (p=0.022) and self-efficacy (p=0.001) were
significantly associated with preventive behaviors of hepatitis B. The perceived
barriers (3.76±0.60) had the maximum score, while self-efficacy (2.13± 0.87)
had the minimum score.    Conclusion: Due
to the low range of preventive behaviors of hepatitis B and since these
behaviors were associated with constructs of perceived barriers, perceived
susceptibility and self-efficacy, adult girls must know about real preventive
barriers of this disease and suitable ways have to be prepared to perceive the
susceptibility of this disease and developing of self-efficiency.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • High school girls
  • Hepatitis B
  • Health Belief Model
  • Arak