تأثیر آموزش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری‌کننده از بیماری پوکی استخوان در زنان باردار شهر اراک

نویسندگان

1 گروه آموزش و بهداشت، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اراک

2 گروه آموزش و بهداشت، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اراک

3 دانشگاه علوم پزشکی اراک

چکیده

مقدمه و هدف: تاکنون تحقیق­های مداخله­ای کمی‌در زمینه اتخاذ رفتارهای پیشگیری­کننده از پوکی استخوان با استفاده از الگو  اعتقاد بهداشتی در مادران باردار صورت­گرفته و لذا مطالعه مذکور در راستای نیل به این هدف تحقق یافته­است. مواد و روش­ها: مطالعه حاضر از نوع مداخله ای بوده که در آن 120 نفر از مادران باردار شهر اراک شرکت­داشتند (نمونه­ها به دو گروه مورد و شاهد هریک شصت نفر تقسیم شدند.) ابزار جمع­آوری داده­ها پرسش­نامه پایا و روا بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی و فهرست اولیه عملکرد مادران باردار در خصوص پیشگیری از پوکی استخوان بوده است. قبل از انجام مداخله آموزشی اطلاعات جمع­آوری و سپس مداخله آموزشی در قالب چهار جلسه آموزشی برای گروه مورد انجام و یک ماه پس از مداخله آموزشی اطلاعات دوباره در هر دو گروه مورد و شاهد جمع­آوری و تجزیه­وتحلیل شدند. نتایج: در پژوهش حاضر قبل از مداخله آموزشی، میزان آگاهی، خودکارآمدی و عملکرد در زمینه رعایت رژیم غذایی  پایین بوده، پس از مداخله موانع درک شده مادران باردار در زمینه پیشگیری از پوکی استخوان کاهش و عملکرد آنان در این زمینه افزایش یافته­بود (05/0 >P < /span>). نتیجه­گیری: با افزایش آگاهی، حساسیت، شدت و منافع درک­شده، خودکارآمدی و کاهش موانع درک­شده مادران باردار برای پیشگیری از پوکی استخوان، عملکرد در زمینه پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان نیز بیشتر شده­است؛ لذا پیشنهاد می­گردد آموزش براساس این الگو  در سایر مراکز درمانی نیز اجرا شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of education based on Health Belief Model on osteporosis preventive behaviors among pregnant women referred to Arak health centers

نویسندگان [English]

  • Mahboubeh Khorsandi 1
  • Mohsen Shamsi 2
  • Farzaneh Jahani 3
چکیده [English]

Background and Objective: Osteoporosis is a systemic skeletal disorder, characterized by reduction of bone mass, deterioration of bone structure, increasing bone fragility and fracture risk. Prevention of osteoporosis is one of the most important issues in World Health Organization programs. By now, there has not been no researshs on preventive strategies for osteoprosis in pregnant women,therefore, this study aimed to evaluate effectiveness of HBM model in osteoprosis prevention among pregnant mothers referred to Arak health centers. Materials and Methods: In this quasi-experimental study, one hundred and fifty pregnant women participated.The subjects divided into two groups, i.e., experimental and control (each group contained 60 women). Data collected with a questionnaire based on HBM and checklist about pervention of osteoprosis  in order to evaluate the effectiveness of education program.Before intervention, questionnaires were completed. Then the educational intervention was performed. Educational intervention in the form of four training sessions using lectures, group discussions, dialogue, and training packages (posters, pamphlets and pictures). After one month, data were gathered again and then analized. Results: The mean age of case and control groups were 26.7 ± 4.7 and 23.4 ± 4.4 years respectively and mean duration of gestation was 23.2 ± 11 and 23.4 ± 10 weeks respectively and there was no significant difference between them (p>0.05). Research findings showed that knowledge and self-efficasy health behavior action for osteoprosis pervention were in low stage. After intervention, perceived barriers decreased in case group and pregnant mothers and health behavior action for osteoprosis pervention increased. Conclusion: With knowledge, perceived susceptibility, severity and benefits and self efficasy increased, perceived barriers decreased and health behavior action for osteoprosis pervention  increased. So, this model is suggested for other health centers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health Belief Model
  • Osteoprosis
  • Pregnant Women